گزارشی میدانی از فقر و قحطی در ونزوئلا

به گزارش مجله عطر یاس، پیامدهای پوپولیسم چاوزی که ماه هاست معیشت مردم ونزوئلا را گرفتار بحران کرده است. در حالی که تنش های سیاسی چندی است شرایط امنیتی این کشور را به نازل ترین سطح ممکن رسانده، مدت ها پیش از آن، سیاست های اعمالی سوسیالیست ها، استانداردهای زندگی ونزوئلایی ها را هدف قرار داده بود.

گزارشی میدانی از فقر و قحطی در ونزوئلا

به گزارش خبرنگاران، روزنامه دنیای اقتصاد با این مقدمه، مشاهدات عینی از شرایط اسف بار زندگی مردم در ونزوئلا را روایت کرده و ادامه داده است: دولت بیمارترین اقتصاد لاتین، روز پنجشنبه برای چهارمین بار در سال جاری میلادی حداقل حقوق را افزایش داد؛ اما این افزایش با تورم 700 درصدی در سال 2016 برابری نمی کند.

چاویزمو بنا بود با توزیع مناسب درآمد نفتی، رفاه مردم را افزایش دهد؛ اما حالا پیش بینی ها برای سال 2016 از رشد منفی 10 درصدی و بیکاری 17 درصدی می گوید. فارغ از این ارقام کلان، مردم نیازهای اولیه خود (خوراکی ها و آشامیدنی ها) را با بالاترین هزینه ممکن در مقایسه با گذشته تامین می کنند. این روزها در حالی هر دلار آمریکا حدود هزار بولیوار قیمت دارد که در سال 2000 بهای هر دلار 10 بولیوار بود. نرخ رسمی هم اکنون نیز در سطح 10 بولیوار باقی مانده، اما نرخ بازار به حدود 100 برابر افزایش یافته است.

خبرنگار دنیای اقتصاد در گزارشی میدانی افزون بر گفت و گو با موافقان و مخالفان دولت ونزوئلا، قحطی در این سرزمین زیبا را به تصویر کشیده است؛ قطحی کم مانندی که تقریبا تمام فروشگاه ها را خالی کرده و چشم مردم را به باز شدن مرزهای همسایگان دوخته است.

با خنده ای عصبی، فرمان خودرو را فشرد و گفت: ما زندگی نمی کنیم، فقط زنده ایم. این شکایت آلوارو است، راننده ای که ما را از فرودگاه سانتیاگو مارینو کارائیب جزیره مارگاریتا تا هتل کنکورد رساند، شکایتی که بارها در سفر به ونزوئلا از شاغلان سطوح متفاوت مالی-اجتماعی شنیدم. چنین گلایه ای از سوی کسی که از هر ماه رانندگی 22 هزار بولیوار درآمد دارد و 40 هزار بولیوار اجاره خانه می دهد، به نظر حتی ملایم می آمد، آن هم در روزگاری که 22 هزار بولیوار که حداقل حقوق و حقوق بیشتر شاغلان است، معادل خرید 150 تخم مرغ است.

از سر همین شکاف بود که حداقل حقوق 22 هزار بولیواری اواخر سپتامبر، اواخر اکتبر به حدود 91 هزار بولیوار رسید؛ اما افسار تورم گسیخته تر از آن است که رشد حقوق، درمان درد گرفتاران باشد. چنین است که همه واکنش هایی به نرمی آلوارو ندارند. براساس تازه ترین آمار که در میانه سپتامبر 2016 منتشر شده، پایتخت جمهوری بولیواری ونزوئلا اکنون خطرناک ترین شهر دنیا است به لحاظ میزان جنایت. شمار قتل ها در ماه های گذشته رو به فزونی داشته و حالا روزانه ده ها جسد در کاراکاس پیدا می شود. واضح است که میان ثروت و استانداردهای زندگی با امنیت، رابطه ای مستقیم برقرار است. در فهرست خطرناک ترین شهرهای دنیا، مناطقی خودنمایی می کنند که درگیر آشوب سیاسی، فساد، استانداردهای پایین زندگی و توسعه نیافتگی مالی هستند و در همین سیاهه است که کاراکاس هنوز زیبا ولی خطرناک، رتبه یک دارد.

در شروع سفر، آجیل های هواپیمای ایرانی مان را ذخیره می کردم، مبادا گرفتار بحران میزبان شوم. قحطی در خاک ونزوئلا، چنان است که بیشتر فروشگاه ها خالی است و مردم چشم دوخته به شهرهای مرزی کلمبیای همسایه. در این شرایط، برای یک روزنامه نگار، مارگاریتا از کاراکاس جذاب تر است، اول از آن رو که گزارش های منتشر شده از ونزوئلا جملگی شرح دهنده احوال مرکز بوده اند و دوم از آن رو که مروارید کارائیب، میزبان هفدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد بود و حال و هوای میزبان یکی از مهم ترین رویدادهای دیپلماتیک تاریخ این کشور در روزهای بحران، دیدنی.

این جزیره توریستی به لحاظ امنیتی و رفاهی تفاوت دارد؛ اما تنها برای میهمانان سرزمینی که چند سالی است نامی بولیواری گرفته است. شرایط کنونی میزبان بی تردید آرمان سیمون بولیوار، سیاست مدار قهرمان ونزوئلایی و پدیدآورنده ونزوئلا و چند کشور دیگر آمریکای لاتین نیست. فقر فرهنگی و زیرساختی در این جزیره نیز که از نامدارترین سرمنزل های گردشگری آمریکای لاتین است، جلب توجه می کند. از سر همین بحران برهنه است که ماموران امنیتی یک بار مرا پس از جلوگیری از گفت وگو با ساکنان جزیره تا ورودی هتل محل اقامتم همراهی و دست آخر هشداری را هم چاشنی می کنند. حالا حتی فریاد چاویستاها هم به آسمان است، گرچه فشار سنگین مخالفان، تعدادی از آنها را از هراس از دست رفتن دستاوردهای انقلاب بولیواری، به سوسیالیست های سرخ پوش وفادار نگه داشته است.

در حاشیه کارائیب

این آمیزه ای است که باید بی واسطه دید و از این رو است که مسافران، اشتیاق و ابهام را با هم دارند. با گذر از آسمان ترکیه، بلغارستان، صربستان، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، ایتالیا، اسپانیا، پرتغال و همین طور اقیانوس مدیترانه و اطلس به جزیره ونزوئلایی مارگاریتا، می رسیم. مارگاریتا که کریستف کلمب در سال 1498 میلادی به عنوان نخستین اروپایی به آن پا گذاشت، در سال 1814 از اسپانیا مستقل شد، سه سال پس از استقلال ونزوئلا و چندی پس از فروپاشی جمهوری اول. اسپانیایی ها که این ناحیه کارائیب را از سال 1522 به استعمار گرفته بودند، اعلام استقلال ونزوئلایی ها در سال 1811 را به عنوان یکی از نخستین جنبش های استقلال طلبانه به چالش کشیدند؛ ولی در نهایت در سال 1830 به آن تن دادند.

سکونت 15 هزار ساله انسان در این منطقه، این گونه به دوره تازه ای رسید. تاریخ اکنون حدودا 180ساله ونزوئلای جدید با آشوب سیاسی و استبداد شروع شد، اما از میانه قرن بیستم، دولت های دموکراتیک بر سر کار آمدند. این تجربه حداقلی از مردم سالاری از عمده دلایل برآشفتگی مخالفان هوگو چاوز و نیکولا مادورو از شرایط 17 سال گذشته است، اما رئیس جمهوری پیشین چنان از بحران های مالی دهه های 1980 و 1990 بهره برد که جای پای معاون خود را هم سفت کرد، دست کم تا پیش از بحران حاضر. چاوز که خود در کودتای 1992 علیه دولت کارلوس آندره پرز دست داشت و با شکست آن به زندان رفته بود، با پشتیبانی مردم، کودتای ابتدای هزاره سوم علیه خود را پشت سر گذاشت و از اینجا بود که به شیوه ای سختگیرانه تر پیگیر ایده آل های خویش شد، اندیشه هایی که مروارید کارائیب را هم بی نصیب نگذاشت. سیمون بولیوار، قهرمان بسیاری از مردمان لاتین، از همین جزیره مارگاریتا بود که کارزار خود برای آزادسازی ونزوئلا، کلمبیا، اکوادور، پرو و بولیوی را شروع کرد. اما شرایط امروز این خاک هزار کیلومتر مربعی نه او و نه بیش از 400 هزار ساکن آن را راضی نمی کند.

جزیره تنهایی

نخستین نکته ای که از همان آسمان جزیره به نظر می آید، عقب مانده بودن محیط شهری است. پس از 14 و نیم ساعت دور شدن از کشور به مارگاریتا می رسیم تا به سوی هتل ویندهام کنکورد حرکت کنیم، هتلی 5 ستاره که هرناندو راهنمای حامی مادورو به زبان اسپانیایی به ما فهماند به کنکورد معروف است. هرناندو می گفت چاوز همه چیزش خوب بود و مادورو گرچه پیرو اوست، در اقتصاد گند زده است. جالب اینجا است که سیاست های مالی مادورو یکسره ادامه سیاست های هوگوی بزرگ است، با این همه، رویکردهای پوپولیستی و منابع هلی کوپتری آنقدر برای دهک های پایین دستی ونزوئلا جذاب بوده و هست که دولتی ها هنوز بر حمایت آنها حساب باز کنند. در راستا به سوی محل اقامت سه روزه مان، همین هواداران سرگرم استقبال و پایکوبی بودند، پذیرای هیات های شرکت کننده در نشست نم، شادان از کارناوالی که امکانات دولتی اش به چشم می آید. تا از فرودگاه به هتل برسیم، 6 دسته سوسیالیست قرمزپوش رقصان و آوازخوان دیدیم، بیشترشان پسران و دختران نوجوان و جوان.

مخالفان همیشه حاضر

ولی همه خواهان حلقه یادگاری چاوز نبودند و حالا تعداد بیشتری نیستند. جزیره در روزهای منتهی به نشست، شاهد دستگیری ده ها مخالفی بود که با قابلمه زنی به استقبال مادورو رفتند، اما 14 هزار پلیس و سربازی که مسوول تامین امنیت نشست دو روزه سران بودند، اجازه تکرار این مخالفت ها را در ابعاد بزرگ ندادند. یکی از مقامات حتی گفت فیلم های مربوط به این واقعه جعلی بوده است. با این همه، گفت وگو با اهالی مارگاریتا دوقطبی ونزوئلایی را برجسته می کند.

یکی از مقامات دولتی که دست اندرکار برگزاری نشست سران کشورهای غیرمتعهد است می گوید: شرایط مالی ونزوئلا در حال حاضر بسیار سخت است، اما این طور نیست که مردم در حال گرسنگی کشیدن باشند. برخی از کالاهای اساسی در دسترس نیست، اما تولید غذا هم تماما در دست دولت نیست. شواهدی هست که حتی قبل از به قدرت رسیدن چاوز، شرکت های خصوصی مشغول کارشکنی بودند. او که به دلیل مجاز نبودن برای مصاحبه به شرط محفوظ ماندن نامش حرف می زند، ادامه می دهد: به لطف دولت چاوز، خدمات اجتماعی افزایش یافته و مردم زیادی از آن بهره مند شده اند.

او ماهانه 60 هزار بولیوار حقوق می گیرد که در شرایط کنونی ونزوئلا رقم قابل توجهی نیست. در روزهای سفر ما، نرخ برابری دلار به بولیوار نزدیک کف تاریخی ابتدای سال جاری میلادی بود، اما دلار بازار سیاهی هم دارد که در آن هر قیمتی را ممکن است بشنوید. در حالی که نرخ برابری این دو ارز در ژانویه 1989 برابر 05/ 0 بود، در فوریه 2016 عدد 99/ 9 را تجربه کرد. نرخ رسمی اکنون ماه هاست روی 98/ 9 است اما این نرخی نیست که کسی با آن برای شما ارز تبدیل کند. در بازار سیاه به ازای هر یک دلار بین 800 تا 950 بولیوار و در برخی اوقات تا بیش از هزار بولیوار دریافت می کنید؛ یعنی یک ونزوئلایی برای داشتن 100 دلار باید بسیار بیشتر از حداقل حقوق هزینه کند.

آن کارمند دولت هم البته از اینکه در یک اتاق از خانه ای کوچک که با چند نفر دیگر سهیم شده، زندگی می کند، ناراضی است، اما به آینده چاوزیسم امیدوار است: همه دولت ها مخالف دارند و اینجا هم یک کشور دموکراتیک است. بحث بین سوسیالیست ها ادامه دارد و مهم این است که بدانیم اصل سوسیالیسم چیست. پس از صحبت با او به این فکر می کنم که با چنین شرایطی، سازمان دادن نشستی با حضور وزرای خارجه و روسای دولت بیش از صد کشور باید مشقت بار باشد، نشستی که امور اصلی اش در آخرین لحظات سرانجام گرفته و هنوز جزئیات ناتمامی به کار است؛ محل اجلاس، سوله ای که واضح است کارهای آن تا واپسین دقایق ادامه داشته است. بی سر و سامانی امور را مهندس برقی که ابتدا خود را معرفی می کند، اما بعد پشیمان می شود و پافشاری می کند نامی از او نبرم هم قبول دارد.

او می گوید: این یک واقعیت است که ونزوئلا یکی از فاسدترین کشورهای دنیا است. ما گروهی را در دولت مادورو داریم که کنترل تمام امور مالی و منابع را در دست دارند و از آن سوءاستفاده می کنند. اصلا چاوز به این دلیل به قدرت رسید که مردم او را به عنوان چهره ای نجات دهنده می دیدند. او رهبر فوق العاده ای بود اما ایده آل های خوبی نداشت. وقتی او فوت کرد، خلأیی در دولت ایجاد شد تا ما دیگر در عرصه بین المللی هم جدی گرفته نشویم. وقتی از او می پرسم که آیا می توانم نامش را در گزارشم بیان کنم، می گوید: حتما ولی بعد ادامه می دهد: راستش، افرادی در این دولت شغلشان را به همین دلیل از دست داده اند.

نشست نمادین

بی برنامگی ها برای رخدادی بی سابقه در این کشور که خون اپوزیسیون را به جوش آورده، نماد شرایط کلی کشور است. مجمع ملی ونزوئلا که بارها خشم مادورو را موجب شده، پیش از شروع نشست وعده داده بود که در مار گاریتا برنامه ای برای اعتراض به دولت و جلب توجه کشورهای میهمان برگزار خواهد کرد. عجیب نیست که مارگاریتا لوپز مایا، تاریخدان دانشگاه مرکزی ونزوئلا در کاراکاس که کارشناس جنبش های اجتماعی است، در آستانه برگزاری نشست به بلومبرگ می گوید: من نمی دانم آنها در جزیره ای که مردمش عملا در حال آشغال خوردن هستند چه کاری می توانند بکنند، جایی که شرایط بدتر و نارضایتی بیشتر می شود.

این نارضایتی در گفت وگو با فعالان رسانه ای نیز آشکار است، گرچه در میان آنها هم هواخواه چاوز و مادورو کم نیست. ماریو ایگن، خبرنگار یکی از روزنامه های مارگاریتا می گوید: پیدا کردن مقصر اصلی سخت است، زیرا شرایط ونزوئلا پیچیده است، اما در ادامه گفت وگو اشاره می کند: جوابی که من به عنوان یک روزنامه نگار بدهم، می تواند برایم مسائلی از سوی دولت درست کند. شما از اینجا می روید و من می مانم، ترجیح می دهم صحبت نکنم. ولی یوانا بوزو، خبرنگار یک وب سایت خبری کمی حرف می زند: شرایط سخت است. من اینجا در مارگاریتا زندگی می کنم و می دانم که به کالاهای اساسی دسترسی نداریم. مغازه های زیادی در حال تعطیل شدن هستند چون چیزی برای فروش ندارند. دولت باید به قانون پایبند باشد. و جمله آخری که با حسرت بیان می شود: اگر بخواهیم آینده ای داشته باشیم، کارهای زیادی باید انجام شود.

از آن سو، یک روزنامه نگار آزاد که حامی مادورو است اما به دلیل محافظه کاری نمی خواهد نامش دانسته شود، می گوید: باید به کل اقتصاد نگاه کرد. اقتصاد خرد ممکن است مسائلی داشته باشد، اما در سطح کلان اوضاع بهتر است. جنگی مالی در میان است که دست دولت در آن بسته است. دولت برای بسیاری از افراد تحصیلات و مسکن رایگان فراهم کرده است؛ باید به آن فرصت داد. البته او می گوید دولت باید در کنترل قیمت ها جدیت بیشتری به خرج می داد. ماریو لوز اوسیو خبرنگار رادیوی ملودیا استریو مارگاریتا هم حامی مادورو است اما گفت وگو با مخالفان را ضروری می داند: بدون مذاکره، اوضاع بهتر نخواهد شد.

سرسختی چپ

اما هیچ نشانه ای از تمایل دولت مادورو به مذاکره با مخالفان موجود نیست. هنریک کاپریلس، فرماندار ایالت میراندا که دو بار در راستا ریاست جمهوری ناکام مانده، سه روز مانده به شروع نشست هفدهم نَم به مارگاریتا رفت و گفت که جزیره مملو از هواداران مسلح مادورو است. او همان شب توییت کرد: سفیران کشورهای جنبش عدم تعهد! به دولت هایتان بگویید فرودگاه جایی که نشست در آن برگزار می شود در محاصره گروه های مسلح است. مادورو کشور را به سوی پرتگاه می برد و این بسیار خطرناک است. مخالفان که سال گذشته کنگره را در دست گرفته اند، در تلاشند با تمرکز بر تورم سه رقمی، نبود کالاهای اساسی و دارو و سومین سال رکود عمیق، شورای ملی انتخابات را در همین سال جاری میلادی وادار به تأیید برگزاری همه پرسی کنند تا برگزاری انتخابات زودهنگام ممکن شود. نبود دارو، دومین شکایت همه کسانی است که با آنها گفت وگو می کنم. خشم مردمی که ثروت نفتی دارند از زخم نان و نبود مرهم شگفتی آور نیست.

اقتصاد ونزوئلا در سال 2015 معادل 41 درصد از درآمد نفتی خود را به دلیل افت قیمت دنیای رهبر بازار کالاهای پایه از دست داد، اما این تلاش برای توزیع مستقیم پول نفت میان مردم بود که آسیب واقعی را به این کشور نفتی زد. وقتی زیرساختی درکار نباشد، کاهش درآمد نفتی، پول های هلی کوپتری را تمام می کند. فروش حدود 122 میلیارد دلار نفت در سال 2014 حدود 9 میلیارد دلار سود را نصیب صنعت نفت این کشور کرد اما در سال 2015 فروش به حدود 72 میلیارد دلار رسید که سودی تقریبا 7میلیارد دلاری برای دولت ونزوئلا داشت. مدیریت نامناسب به این ترتیب چرخه ای ویرانگر را شروع کرد. با ناتوانی دولت برای تولید کافی برق، تولید نفت هم به چالش های بیشتری برخورد کرد تا سطح تولید نفت در جولای 2016 به کمترین حد خود در تاریخ برسد. دلیل دیگر، بی میلی شرکت های بین المللی به ادامه یا شروع فعالیت در این کشور بود.

یکی از معروف ترین ونزوئلایی های دنیا، نفت را مقصر فاجعه کنونی نمی داند. در روز دوم سفر، با موئیسس نعیم، وزیر اسبق تجارت و صنعت ونزوئلا که تجربه مدیریت ارشد در بانک دنیای را هم دارد، گفت وگو می کنم. او که هم اکنون کارشناس برجسته موسسه کارنگی است، می گوید: چاوزیسم به سرانجام خود رسیده است. بحران اخیر ونزوئلا، نتیجه وابستگی به نفت نیست بلکه از سوی سیاست های مالی ناپایدار تشدید شده است. چاویزمو حتی در صورت رانتی نبودن اقتصاد ونزوئلا هم سرنوشت دیگری نداشت، مگر اینکه مدل مالی خود را به جد تغییر می داد، بذل و بخشش نفت به کوبا را متوقف و فساد گسترده را مهار می کرد.

اما این اتفاق ها نیفتاد تا شرایط اقتصاد به شدت به ناامنی دامن بزند. حتی در مارگاریتا که به دلیل برگزاری نشست سران جنبش عدم تعهد جو امنیتی شدیدی برقرار شده بود، به ما هشدار داده می شود که از هتل دور نشویم و اگر شدیم نه لباس رسمی، نه ساعت و چیزهای قیمتی و نه البته پول به خصوص ارزهای خارجی همراه داشته باشیم. شرایط در کاراکاس بدتر است و شرایط دیگر شهرها هم دیگرگونه نیست. در کشوری که منابع عظیم نفت دارد، چیزی به جز سیاست های نادرست و مدیریت ناکارآمد نمی تواند این چنین آشوبی به پا کند. در این آشوب، نرخ محبوبیت مادورو تا 15 درصد پایین آمده و گرچه این اقلیت امکانات مالی و امنیتی قابل توجهی در دست دارد، صندوق های رای این کشور آمریکای لاتین هنوز آنقدر سالم هستند که دولتی ها را دلواپس انتخابات زودهنگام احتمالی کنند.

کارنامه سیاه

اما چه انتخاباتی برگزار شود و چه نشود، زخمی که ونزوئلا خورده چنان عفونی شده که درمانش کوتاه نخواهد بود، شاید قطع عضوی هم در راه باشد. داستان های وحشتناکی که از این زیبای دیوانه مخابره می شود، چشم انداز را تیره نگه می دارد. می گویند برخی مردم به باغ وحش ها ریخته اند تا با مثله کردن حیوانات، خوراکی بار بگذارند. حتی برخی به کشتن حیوانات خانگی رو آورده اند. غم بارتر آن که گزارش هایی از آدم خواری در زندان های ونزوئلا منتشر شده است.

اما اینها هم باعث نشده مادورو دست از سوسیالیسم بولیواری بکشد. متهم، هنوز دشمنی است که عده ای را تحریک می کند. ایالات متحده، بزرگ ترین مشوق مخالفان خوانده می شود، گرچه در همین مارگاریتا، نیمی از فروشگاه های معروف ترین مرکز خرید، برندهای آمریکایی را عرضه می کنند که برای نیمه ثروتمند جامعه، ارزان و برای نیمه تهیدست فوق العاده گران هستند. یک پاکت سیگار معمولی 2 هزار بولیوار است و اگر قصد خرید جدی تری مانند یخچال یا خودرو کنید و کارت بانکی ای در دست نداشته باشید، باید چمدانی پول با خود حمل کنید. 90 هزار بولیواری که من به شکل اسکناس های 100 بولیواری با تبدیل 100 دلار ایالات متحده گرفتم، مکعب مستطیلی به ارتفاع حدود 30 سانتیمتر می شد و این تنها پول خرید یک کفش خوب ورزشی بود.

آخرین آمار رسمی تورم که بانک مرکزی ونزوئلا اعلام کرده مربوط به دسامبر 2015 است که 180 درصد اعلام شده است. برآورد صندوق بین المللی پول از تورم 2015 برابر 275 درصد است، بالاترین در دنیا؛ اما خبر بدتر اینکه برآورد سال 2016 گویای تورم 720 درصدی است. این در حالی است که تورم در سال 1999 که چاوز به قدرت رسید حدود 30 درصد بود. چاوز توانست ابتدا از تورم بکاهد، اما تا زمان اعمال سیاست های او تورم فاصله چندانی از رقم پیش گفته نگرفت تا مادورو تورم را در برخی برآوردها برای سال 2017 به 1600 درصد هم برساند. حداقل حقوق از ابتدای سپتامبر 2016 با 50 درصد جهش روبرو شده اما هنوز توان جنگ با تورم افسارگسیخته را ندارد. در ژانویه 2016 با حداقل حقوق 12 هزار بولیواری کاری از پیش نمی رفت و حالا با حداقل حقوق 91 هزار بولیواری هم خبری از حداقل ها نیست. در چنین احوالی است که آلوارو، راننده ما ناچار است علاوه بر رانندگی که شغل رسمی اش است، کارگر ساختمانی هم باشد. ما نیازی به آجیل های ذخیره کرده نداشتیم که پذیرایی بسیار خوبی در رستوران هتل کنکورد در انتظارمان بود، ولی نگاه به منوی رنگارنگ پیش غذاها و غذاها و دسرها و نوشیدنی ها، ذهنمان را به کاراکاس یا به همین مارگاریتا-کمی دورتر از هتل- می برد.

چاوز که در سال هایی نه چندان دور، قهرمان اتوپیای سوسیالیستی بود، دولتمداری ای را بنیان گذاشته که حالا راننده سابق از کنترل آن ناتوان است. مادورو ونزوئلا را به تورمی رسانده که از آلمان 1920 در جایی درک نشده و این شاید شروع چرخه مرگ باشد. نفت 200 دلاری در دوره چاوز می توانست سرنوشت هر کشوری را تا همیشه سامان دهد، اما معجون روابط محبت آمیز و فساد و البته ایمان به رادیکالیسمی که پیش تر بارها در گرداگرد کره خاکی به زمین خورده بود، ونزوئلایی را پدید آورده که به هیچ روی آنی نیست که دولت تبلیغ می کند. در سالنی که برای خبرنگاران نشست تهیه شده، تجربه خبرنگاران از دیگر کانون های خبری شنیدنی است. در حالی که به عنوان مثال برای خبرنگاران پوشش دهنده مذاکرات هسته ای ایران علاوه بر سالنی با دسترسی مناسب به اینترنت، نوشیدنی ها و در برخی مواقع خوردنی هایی فراهم می آمد، سالن نشست مارگاریتا نه دسترسی مناسب به شبکه دنیای وب دارد، نه آب آشامیدنی و نه حتی سرویس بهداشتی. در این اوضاع تصویر چاوز را نگاه می کنم، بر بنر سلام نظامی دادن او در پیراهنی آبی که زیر آن به انگلیسی نوشته: ونزوئلا، کشوری که برای از ریشه کندن نابرابری، ارتقای عدالت اجتماعی و حمایت از همکاری جنوب-جنوب، می جنگد.

قربانیان نزاع

در ونزوئلا جنگی درگرفته، اما نه آن نزاع دولت گفته. مبارزه حالا میان دو قطب سیاسی است که همدیگر را برنمی تابند و مردمی که در این میان، گرسنه و بی فردا مانده اند. رشد مالی ونزوئلا که به طور رسمی اعلام شده، در 10 سال گذشته عمدتا حول و حوش 5/ 1 درصد بوده، در حالی که رشد سه ماه سوم سال 2016 حدود 75/ 0 درصد برآورد می شود. همین رشد اندک هم بازتابی در زندگی ونزوئلایی ها نداشته است. البته تغییری که صندوق بین المللی پول برای تولید ناخالص ملی در سال جاری میلادی پیش بینی کرده، منفی 10 درصد است. این سرزمین جنگ زده، دیگر برای گردشگران عاشق کارائیب هم خواستنی نیست. در ساحلی نزدیک هتل، چند گردشگر غربی می بینم، اما بیشتر حاضران به اسپانیایی سخن می گویند. فرناندو تروئل، راهنمای تورهای گردشگری برای خارجی ها که او را در فاصله 10 دقیقه ای از هتل می یابم، می گوید تعداد کسانی که برای آمدن به یا بازدید دوباره از ونزوئلا علاقه نشان می دهند، کمتر شده، با این همه طبیعت اینجا هنوز هم برای برخی جاذبه دارد.

در حین گفت وگو با او است که یکی از ماموران امنیتی به سوی ما می آید و به او تذکر می دهد که اطلاعاتی به من ندهد و بعد من را تا هتل محل اقامتم همراهی می کند. از اینجا راهی کوبا هستیم، کشور چپگرای دیگری که چندی است قصد کرده مسائل سیاسی اش را با واشنگتن حل نماید، مگر نفع مالی منتج، شرایط تازه ای برای سال های بدون کاستروها بسازد. شاید شرایط تازه کوبا، خطاهای محاسباتی یا اجرایی را کمتر کند، خطاهایی مانند خطاهای دولت ونزوئلا که آن مقام دولتی هم به آنها معترف بود: اشتباهات مهمی انجام شده است. مثلا به خیلی ها تاکسی دادند و نتیجه اش این شد که دیگر سوختی نمانده است. اشتباهات از این دست بسیار بوده است. آیا در کوبا هم کسی را پیدا خواهم کرد که به اشتباهات دهه های گذشته اقرار کند؟ می دانم که آنجا هم سخن گفتن، هزینه دارد، مثل ونزوئلا که در آن یوانا بوزو پس از سرانجام گفت وگویمان خواهش می کند که حرف هایش را تلطیف کنم وگرنه... انگشت اشاره اش را بر گردن می سراند.

منبع: خبرگزاری ایسنا
انتشار: 15 فروردین 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: etre-yas.ir شناسه مطلب: 681

به "گزارشی میدانی از فقر و قحطی در ونزوئلا" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "گزارشی میدانی از فقر و قحطی در ونزوئلا"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید