دیکتاتور ها با فوتبال چه کردند؟ - مجله عطر یاس

به علت این اندازه استقبال و البته زیرساخت هایی که یک کشور احتیاج داشت تا خود را به سطح حرفه ای برساند، زمان انجام این رویداد، هر چهار سال یک بار معین شد و این بازه زمانی، در تمامی دوره ها، به انجام رسید مگر طی 2 دوره چهارم و پنجم که سال های 1942 و 1946 را در برمی گرفت.

بهانه عدم برگزاری این دو دوره، وقوع جنگ دنیای دوم بود؛ رخداد عالم سوزی که علاوه بر فوتبال، سبب تعطیلی یا تعویق دیگر رخداد های سالانه و جشنواره های فرهنگی نیز شد. جنگ دنیای دوم، به ظاهر، تنها عاملی بود که جام دنیای فوتبال در طول 92 سال از زمان برگزاری خود، سبب تعطیلی 2 دوره از این مسابقات شد.

یک سال پس از سومین دوره جام دنیای، آتش جنگ دنیای دوم شروع شد. در همان نخستین هفته هایی که تعیین شد، جنگ تداوم خواهد داشت، تردید هایی در مسیر میزبانی جام دنیای آلمان برای سال 1942 به وجود آمد. این تردید ها زمانی قطعیت یافت که به دستور آدولف هیتلر، تمامی ورزشکاران این کشور در شاخه های مختلف، باید با رها کردن تمرینات، به جبهه نبرد می پیوستند و بنابراین آلمان اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40، خالی از هرگونه فعالیت ورزشی شد.

این رخداد درحالی برای آلمان رقم خورد که احتمال قهرمانی این کشور در جام دنیای 1942، بسیار محتمل بود. چهره های سرشناس فوتبال در آن موقع و البته رقابتی که احساس می شد هیتلر با بنیتو موسولینی که تا آن موقع، کشورش 2 بار جام قهرمانی را بالای سر برده برد، سبب شد تا بسیاری از دوستداران فوتبال تا سال 1941، هم چنان امیدوار به برگزاری این رقابت ها در آلمان باشند، اما این دوره از جام دنیای، نه تنها برگزار نشد بلکه بسیاری از چهره های سرشناس فوتبال قاره سبز نیز از زمین فوتبال دور شدند. ماتیاس سیندلار، اسطوره اتریشی دهه 30 فوتبال در سال 1939 خودکشی کرد. فرانتس بیندر، دیگر ستاره اتریشی فوتبال اروپا، به عضویت ارتش آلمان عایدی. ارنست ویلیمووسکی نیز سرنوشتی بهتر از نظامی گری در اوج حیات حرفه ای خود پیدا نکرد.

در چنین وضعیتی، برزیل، به فیفا پیشنهاد داد تا چهارمین دوره جام دنیای، به جای آلمان، در این کشور برگزار گردد. بر روی کاغذ، پیشنهاد برزیل، پیشنهادی وسوسه نماینده و عقلانی بود. چرا که آتش نبرد در آمریکای جنوبی وجود نداشت و تقریبا ممکن نبود که این قاره به جمع کشور های متفق و متحد بپیوندد، اما فیفا، ایراد مهمی به این پیشنهاد برزیل گرفت و آن اینکه بسیاری از کشور های اروپایی که در آن موقع، استعداد های مسلم فوتبال دنیا برشمرده می شدند، درگیر جنگ بودند و عملا نمی توانستند در جام دنیای سال 1942 شرکت نمایند؛ بنابراین این رقابت ها علاوه بر اینکه نمی توانست پذیرای بسیاری از کشور های اروپایی، شرق آسیا و آمریکای شمالی باشد بلکه به لحاظ فنی نیز کشور ها نمی توانستند به لحاظ کمیت، 16 تیم آرمانی این رقابت را پوشش دهند؛ بنابراین فیفا خیلی زود، حکم به تعطیلی این دوره از رقابت های جام دنیای داد.

آیا جام دنیای 1946 باید برگزار می شد؟

شاید برگزار نشدن جام دنیای در سال 1946، حتی تا امروز نیز یکی از حسرت های بزرگ فیفا باشد. پس از آن که جام دنیای 1942 برگزار نشد، آتش جنگ همچنان در تمام اروپا برافروخته بود و بنابراین، چون هیچ افقی برای خاتمه جنگ متصور نبود، فیفا پیش دستی کرد و این دوره از رقابت ها را نیز ملغی بیان کرد.

وقتی هم که جنگ در سال 1945 خاتمه یافت، عملا فرصتی برای برگزاری دوره تازه در سال 1946 نبود. چرا که اروپای ویران نمی توانست در برابر قطب قدرتمند فوتبال آن سالیان که آمریکای جنوبی بود و به واسطه تمرینات مکرر، از آمادگی بسیار بالایی برخوردار بود، صف آرایی کند؛ بنابراین جام دنیای 1946، حتی تا امروز نیز موافقان و مخالفان بسیاری را در فیفا دارد؛ موافقان و مخالفانی که هر کدامشان، استدلال های محکمی برای برگزاری و عدم برگزاری این رویداد در آن سال داشتند.

این 2 دوره جام دنیای تا به امروز، تنها دوره هایی از این رویداد هستند که برگزار نشد. شاید اگر هیتلر، در تمامی زمینه هایی که با موسولینی در رقابت بود، شاخه فوتبال را نیز می اضافه نمود، این رقابت ها نه تن ها در سال 1942 قطعا برگزار می شد بلکه تعطیلی آن در دوره 1946 نیز بسیار غریب به نظر می رسید.

امروز، اما به قطعیت می توان مطرح نمود که 2 دوره جام دنیای، نه به علت جنگ دنیای دوم، که به علت زیاده خواهی ها و تفرعن هیتلر، برگزار نشد تا آقای دیکتاتور، علاوه بر تاثیراتی فراتر از انگاره های اجتماعی و سیاسی، اینجا در فوتبال نیز زهر خود را به ساحت دنیا و آدم های مشتاق فوتبال آن دهه بریزد.