نقش مهم یک ژن در ابتلا به آلزایمر و کووید، 19 - مجله عطر یاس

به گزارش خبرنگاران و به نقل از وب سایت رسمی کالج دانشگاهی لندن، پژوهش تازهی نشان می دهد که یک ژن می تواند خطر ابتلا به آلزایمر و کووید-19 شدید را تحت تاثیر قرار دهد.

پژوهشگران کالج دانشگاهی لندن (UCL) در این پروژه دریافتند که یکی از انواع ژن OAS1 می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. انواع این ژن می توانند احتمال ابتلا به پیامدهای شدید کووید-19 را هم بالا ببرند.

یافته های این پژوهش می توانند راه را برای اهداف تازهی در توسعه دارو یا ردیابی پیشروی هر دو بیماری هموار کنند و نشان می دهند که درمان های پیشرفته می توانند برای هر دو بیماری مورد استفاده قرار بگیرند. همچنین این یافته ها، مزایای بالقوه ای برای سایر بیماری های عفونی و زوال عقل دارند.

اگرچه آلزایمر در درجه اول با تجمع آمیلوئید در مغز مشخص می شود، اما التهاب گسترده ای هم در مغز وجود دارد که اهمیت سیستم ایمنی را در آلزایمر نشان می دهد. پژوهشگران دریافتند که برخی از تغییرات سیستم ایمنی می توانند هم در بیماری آلزایمر و هم در کووید-19 رخ دهند.

به گفته پژوهشگران، تغییرات التهابی می تواند در مغز بیماران مبتلا به کووید-19 شدید وجود داشته باشد. آنها دریافته اند که ژن OAS1 در واکنش به آلزایمر و کووید-19، واکنش ایمنی را افزایش می دهد.

پژوهشگران در این پروژه تلاش کردند تا براساس بررسی پیشین خود که شواهدی را در مورد مجموعه وسیعی از ژنوم های انسانی ارائه داده است، ارتباط میان ژن OAS1 و بیماری آلزایمر را نشان دهند.

ژن OAS1 در نوعی سلول ایمنی موسوم به میکروگلیا (Microglia) بیان می شود که 10 درصد همه سلول های موجود در مغز را تشکیل می دهد. پژوهشگران با بررسی ارتباط این ژن با آلزایمر، داده های ژنتیکی 2547 نفر را که نیمی از آنها به بیماری آلزایمر مبتلا بودند، توالی یابی کردند. آنها دریافتند افرادی که نوع خاصی از ژن OAS1 موسوم به rs1131454 را در خود دارند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر قرار می گیرند و احتمال ابتلا به این بیماری در آنها بین 11 تا 22 درصد افزایش می یابد. نوع تازه شناسایی شده، متداول است؛ زیرا این باور وجود دارد که بیش از نیمی از اروپایی ها حامل آن هستند و نسبت به سایر ژن ها، بیشتر بر خطر ابتلا به آلزایمر تاثیر می گذارد.

یافته های این پژوهش، OAS1 را به فهرستی از ژن هایی اضافه می کند که در حال حاضر مشخص شده است بر خطر ابتلا به آلزایمر تأثیر می گذارند.

پژوهشگران در بررسی های خود دریافتند که انواع ژنتیکی افزایش دهنده خطر ابتلا به آلزایمر که با OAS1 در ارتباط هستند، می توانند خطر نیاز به مراقبت های ویژه برای کووید-19 را تا 20 درصد افزایش دهند.

پژوهشگران در بخشی از همین پژوهش دریافتند که این ژن، میزان انتشار پروتئین های التهابی از طریق سلول های ایمنی بدن را کنترل می کند. بررسی ها نشان داد که سلول های میکروگلیا در جایی که بیان ژن ضعیف تر است، واکنش بالایی را نسبت به آسیب بافت نشان می دهند و به بروز طوفان سیتوکین (Cytokine Storm) در بدن منجر می شوند که حالت خودایمنی را در پی دارد.

فعالیت OAS1، با افزایش سن تغییر می کند؛ بنابراین شاید پژوهش بیشتر در مورد شبکه ژنتیکی بتواند به درک دلیل آسیب پذیر بودن افراد مسن تر در برابر آلزایمر، کووید-19 و بیماری های مرتبط کمک کند.

یافته های این پژوهش نشان می دهند که برخی افراد صرف نظر از سن آنها ممکن است مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر و کووید-19 شدید باشند، زیرا به نظر می رسد که برخی از سلول های ایمنی ما در هر دو بیماری، درگیر مکانیسم مولکولی مشترکی می شوند.

اگر پژوهشگران بتوانند در صورت مثبت بودن آزمایش کووید-19، یک روش ساده برای بررسی این گونه های ژنتیکی ابداع کنند، ممکن است بتوان تشخیص داد که چه کسانی بیشتر به مراقبت های ویژه نیاز دارند، اما برای رسیدن به این قابلیت باید پژوهش بیشتری انجام شود. پژوهشگران امیدوارند که بررسی ها به توسعه یک آزمایش خون بینجامد که پیش از بروز مسائل حافظه مشخص می کند که آیا افراد، در معرض خطر ابتلا به آلزایمر هستند یا خیر.

همچنین آنها قصد دارند به بررسی خود در مورد نحوه فعال شدن این شبکه ایمنی در واکنش به بیماری هایی مانند کووید-19 ادامه دهند تا آثار دائمی بیماری و آسیب پذیری نسبت به آن را مشخص کنند.

این پژوهش در مجله Brain به چاپ رسید.