طرز تهیه آش جو دوغ به روش اصیل لری و اراکی با نکات طلایی
به گزارش مجله عطر یاس، آش جو دوغ یکی از انواع آش دوغ و آش جو است که اصالت آن به لرستان و چهارمحال و بختیاری می رسد. هر چند شباهت هایی بین طرز تهیه آش جو دوغ و دستور تهیه آش جو وجود دارد اما در این مقاله از در به دستور پخت آش دوغ جو می پردازیم تا تفاوت های این دو آش را هم به خوبی متوجه شوید.
آش جو دوغ چیست؟
آش جو دوغ در اصل ترکیب آش جو و آش دوغ است که در میان لرهای خرم آباد و چهارمحال و بختیاری به عنوان یک آش مخصوص به ویژه برای شب چهارشنبه سوری پخته می گردد. بعلاوه در بعضی از شهرهای اراک، مثل خمین، این آش را برای ناهار عید نوروز طبخ می نمایند. طرز تهیه آش جو دوغ اراکی هم مشابه آش جو دوغ لری است و در هر دو، گاهی اوقات به جای دوغ، از کشک استفاده می گردد.
برای این که کشک به خوبی در آش جو دوغ، حل گردد، قبل از افزودن کشک، آن را با مقداری آب یا دوغ مخلوط می نمایند تا کاملا با هم حل شوند و سپس آن را اضافه می نمایند.
طرز تهیه آش جو دوغ ساده
زمان آماده سازی مواد: 30 دقیقه
زمان مورد احتیاج برای پخت آش جو دوغ ساده: 2 ساعت
مواد لازم برای تهیه آش جو دوغ
- جو پوست کنده: 1 لیوان دسته دار فرانسوی
- لوبیا چیتی: 1/2 لیوان دسته دار فرانسوی
- نخود: 1/2 لیوان دسته دار فرانسوی
- سبزی آش: 600 گرم
- دوغ: 1 کیلوگرم
- سیر: 6 حبه
- پیاز: 3 عدد
- نعناع خشک: 1 قاشق غذاخوری
- نمک و فلفل سیاه: به مقدار کافی
- زردچوبه و روغن: به مقدار کافی
مراحل طرز تهیه آش دوغ لری
برای درست کردن آش جو دوغ ساده بدون گوشت به روش اراکی و لری، باید مواد را از قبل آماده کنید و آنها را با هم بپزید. دوغ را هم به مواد بیفزایید و اجازه دهید به غلظت دلخواهتان برسد. برای آموزش جزییات تهیه این آش خوشمزه، مراحل زیر را انجام دهید.
مرحله اول: حبوبات را خیس کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه آش جو دوغ بختیاری، نخود، لوبیا و جو پوست کنده را جداگانه بشویید و در 3 ظرف جدا با آب خیس کنید. یک شب تا صبح یا به مدت 6 ساعت، حبوبات را بخیسانید و در این مدت، 2 تا 3 بار آب روی آنها را عوض کنید تا نفخ آنها گرفته گردد. انواع مثل ، و را می توانید از فروشگاه های زنجیره ای به روش خرید حضوری، تلفنی یا اینترنتی، تهیه کنید.
مرحله دوم: حبوبات را بپزید
بعد از اینکه حبوبات خیس خوردند، آنها را جداگانه آبکش کنید و در 3 ظرف جدا، با مقداری آب بپزید. اجازه دهید حبوبات و جو پوست کنده، نرم شوند. معمولا جو احتیاج به زمان زیادی برای پخت دارد، پس در این مدت، مدام به مواد در حال پخت، سر بزنید تا آب آنها تمام نگردد.
مرحله سوم: سبزی آش را آماده کنید
در این مرحله از طرز تهیه آش جو دوغ، سبزی آش شامل تره، گشنیز، جعفری و شوید را بشویید و آبکش کنید. از برگ های اسفناج یا چغندر هم می توانید بهره ببرید ولی مقدار آنها را زیاد در نظر نگیرید چون بافت لزج پیدا می نماید. وقتی سبزی ها آب اضافی خود را از دست دادند، آنها را ریز خرد کنید. احتیاجی به سرخ کردن آنها نیست.
در صورت تمایل و را می توانید از فروشگاه های زنجیره ای به روش حضوری، تلفنی یا اینترنتی بخرید.
مرحله چهارم: حبوبات و سبزی را با هم مخلوط کنید
وقتی حبوبات و جو پخته و نرم شدند، لوبیا چیتی و نخود پخته شده را آبکش کنید و به قابلمه ای که در آن جو پوست کنده را پخته بودید، اضافه کنید. همه مواد را با هم مخلوط کنید و سپس سبزی آش خرد شده را به آن اضافه کنید. حرارت را روی حالت ملایم تنظیم کنید و اجازه دهید عطر سبزی ها خارج گردد. در صورت احتیاج، کمی آب به حبوبات اضافه کنید.
مرحله پنجم: بقیه مواد آش را اضافه کنید
بعد از اینکه سبزی آش نرم شد و پخت، دوغ را به آش اضافه کنید. حرارت را بالا ببرید تا دوغ آغاز به جوشیدن و حباب زدن از اطراف کند. سپس حرارت را فورا کم کنید و اجازه دهید دوغ به خورد مواد آش برود. درب قابلمه را نیمه باز بگذارید تا دوغ غلیظ گردد. دوغ را از نوع بدون گاز انتخاب کنید. برای خرید، می توانید از فروشگاه های زنجیره ای به روش اینترنتی، تلفنی یا حضوری اقدام کنید.
مرحله ششم: پیاز داغ و سیر داغ را آماده کنید
در زمانی که آش جو دوغ در حال پخته شدن است، پیازها را پوست بگیرید و به صورت نگینی ریز یا خلالی بسیار باریک خرد کنید. سیرها را هم پوست بگیرید و خیلی ریز خرد کنید. سپس پیازها را در یک تابه با مقداری روغن سرخ کنید تا کاملا طلایی و سبک گردد. سیرها را هم در روغن داغ تفت دهید تا عطر آنها خارج گردد ولی زیاد نباید سفت و خشک شوند. و را از تابه بیرون بیاورید و کنار بگذارید.
در صورت تمایل برای تهیه و آماده از فروشگاه های زنجیره ای به روش اینترنتی، تلفنی یا حضوری اقدام کنید.
مرحله هفتم: نعناع داغ و پیاز داغ را آماده کنید
در این مرحله از طرز تهیه آش جو دوغ، نعناع را به تابه حاوی روغن اضافه و درست کنید. برای این کار حدود 20 ثانیه، نعناع را در روغن تفت دهید و به آن فلفل و زردچوبه اضافه کنید تا طعم خام آنها از بین برود. بعد پیاز داغ و سیر داغ را هم به تابه اضافه کنید و کمی تفت دهید. شعله گاز را خاموش کنید. ، ، و را می توانید به روش تلفنی، حضوری یا اینترنتی از فروشگاه های بخرید.
مرحله هشتم: چاشنی های آش را مقدار کنید
در این مرحله، نصف پیاز و نعناع داغ را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید و هم بزنید تا به طور یکدست، داخل مواد قابلمه مخلوط شوند. نمک غذا را بچشید و در صورت احتیاج، به آن نمک بیفزایید. مواد را هم بزنید تا ته نگیرد و وقتی آش به غلظت مناسب رسید، حرارت را قطع نموده و آن را در ظرف مناسب سرو کنید. روی آش را با بقیه پیاز داغ، سیر داغ و نعناع داغ تزیین و نوش جان کنید.
فوت و فن های طرز تهیه آش جو دوغ
*می توانید به جای 1 کیلوگرم دوغ، از 500 گرم کشک بهره ببرید و آن را با کمی آب رقیق کنید و به آش بیفزایید. و را از بخرید، آنلاین، حضوری یا تلفنی.
* می توانید به جای خیساندن حبوبات با آب سرد، قبل از پخت، حبوبات را دو مرتبه با آب، بجوشانید و هر مرتبه آب آن را عوض کنید و مجددا آب جوش بریزید. (چون ریختن آب سرد باعث دیرپز شدن حبوبات می گردد) بعد از این که حبوبات مدتی جوشید، آب آن را دور بریزید تا نفخ حبوبات گرفته گردد.
* برای اینکه آش جو دوغ به خوبی جا بیفتد، آش را روی شعله ملایم بپزید و دائم آن را هم بزنید.
*اگر آش دوغ دوست دارید پیشنهاد می کنیم طرز تهیه و را هم مطالعه کنید.
سوالات متداول
در آش جو دوغ بختیاری از جو استفاده می گردد یا جو پرک؟
در طرز تهیه آش جو دوغ اصیل، از جو پوست کنده استفاده می گردد ولی اگر می خواهید آش تان زودتر بپزد و زمان زیادی ندارید، می توانید از جو پرک هم بهره ببرید. در این صورت، در 20 دقیقه پایانی پخت آش، جو پرک را اضافه کنید و مدام مواد را هم بزنید تا ته نگیرد.
سبزی آش جو دوغ چیست؟
سبزی مورد استفاده در آش جو دوغ، همان سبزی بوده و شامل تره، گشنیز و جعفری است. نسبت این سبزی ها با هم برابر است. می توانید برگ چغندر یا اسفناج را هم به همین نسبت اضافه کنید تا آش شما بیشتر لعاب بگیرد. بعضی افراد شوید را هم در سبزی آش استفاده می نمایند.
چه حبوباتی در آش جو دوغ استفاده می گردد؟
در آش جو دوغ از نخود و لوبیا چیتی استفاده می گردد. در حالی که در آش دوغ، از برنج و گاهی عدس هم استفاده می گردد و این یکی از تفاوت های آش دوغ و آش جو دوغ است.
آیا در طرز تهیه آش جو دوغ، گوشت هم به کار می رود؟
می توانید آش جو دوغ را هم با گوشت و هم بدون گوشت درست کنید. در این آش هم مثل ، از گوشت قرمز پخته و ریش ریش شده یا گوشت قرمز پخته تکه ای هم می توان استفاده کرد. بعضی افراد هم به آن سیراب شیردان پخته اضافه می نمایند که مشابه دستور پخت است. بسته به سلیقه و ذائقه خود می توانید به آش جو دوغ این گوشت ها را اضافه کنید.
منبع: افق کوروش