رایکوف و استراماچونی، تجربه های متفاوت در دو روزگار - مجله عطر یاس

از وبسایت وزارت بهداشت درمان آموزش پزشکی دیدن نمایید.

استقلال پس از انقلاب سال 57 ایران، 7 مرداد 1370 نیز قهرمانی اش در آسیا را تکرار کرد، اما 5 دهه از اولین قهرمانی آسیا و حدود 3 دهه از آخرین جام آسیایی می گذرد و قهرمانی در آسیا به یک آرزو تبدیل شده است و تکرارش برای تیم های ایرانی آسان به نظر نمی رسد.

رایکوف تعاریف دیگری از مربیگری را در فوتبال ایران ساخت و اولین قهرمانی یک باشگاه ایرانی در آسیا محصول او بود.

تعریف باشگاه داری در آسیا تغییر کرده است و فوتبال ایران در زیرساخت های حرفه ای در مقایسه با باشگاه های چندین کشور مدعی فوتبال در آسیا با کمبود های بزرگی روبرو است. باشگاه های ایرانی مثل تاج که 5 دهه پیش صاحب ورزشگاه و مجموعه های ورزشی درآمدزا بودند، باشگاه هایی که امکاناتی کم نظیر در مقایسه با باشگاه های آسیایی داشتند، حالا سال ها ست که حتی یک زمین تمرین مناسب ندارند، از لحاظ اقتصادی ورشکسته شده اند، و موضوع تمام اخبار روزمره آن ها درباره دربه دری از این زمین به آن زمین برای تمرین و شکایت بازیکنان و مربیان ایرانی و خارجی علیه باشگاه برای دریافت دستمزد است. در چنین بحرانی، حرف زدن درباره قهرمانی در آسیا چندان معنایی ندارد.

باشگاه استقلال در 4 دهه اخیر اگرچه توسط دولت ها در ایران اداره شده و همواره بودجه های دولتی دریافت کرده است، اما بودجه ها برای خرج های روزمره و گزاف هزینه شده اند و با تمام سرمایه های بربادرفته، حتی یک زمین تمرین مناسب برای این باشگاه ساخته نشده است.

فوتبال ایران نه فقط در زیرساخت ها و نظام اقتصادی باشگاه داری شرایط نگران کننده ای دارد، بلکه حتی از مربیان خارجی اثرگذار نیز محروم شده است. جام باشگاه های آسیا در سال 1349 محصول زدراکو رایکوف بود؛ مربی یوگسلاو فوتبال ایران که در دهه 40 و 50 برای تیم ملی جوانان، بزرگسالان و باشگاه تاج، نسلی طلایی و ماندگار را ساخت.

منصور پورحیدری که قهرمانی استقلال در آسیا را در سال 1370 به عنوان سرمربی تکرار کرد، شاگرد رایکوف بود و البته مربی یوگسلاو تاج نسلی را ساخت که ناصر حجازی، حسن روشن و غلامحسن مظلومی از ستاره هایش بودند. در تیم ملی ایران، مردانی مثل علی پروین با او معنای دیگری از فوتبال را تجربه کردند و از نگاه بسیاری از چهره های قدیمی، رایکوف تحولی بنیادین در فوتبال ایران (تیم ملی و تاج) پدید آورد.

رایکوف در ایران به یک الگوی فنی برای مربیان تبدیل شده بود. او تمرینات را به جریانی حرفه ای در باشگاه تبدیل کرد، در حالی که پیش از حضور او، تمرینات تیم ها هفته ای چند جلسه بود و درباره شکل تمرینات نیز دانش چندانی وجود نداشت. رایکوف اولین بار در ایران ابزار ساده تمرین، مثل توپ مدیسین بال و وزنه را به محل تمرینات تیمش افزود. او بود که اهداف تمرین را می شناخت و برای مربیان ایرانی راه های تازه ای در مربیگری گشود.

رایکوف در ایران دستمزد حرفه ای دریافت می کرد. حقوق او ماهیانه 6.500 تومان در اواخر دهه 40 بود، در حالی که مربیان ایرانی ماهیانه کمتر از هزار تومان دستمزد می گرفتند.

باشگاه استقلال، اما در تمام سال های پس از انقلاب، پس از رایکوف هرگز مربی خارجی با میزان اثرگذاری او استخدام نکرد. تاج پیش از انقلاب ایران، از سال 55 تا 57 (پس از جدایی رایکوف) ولادمیر جکیچ را استخدام کرد؛ مربی آلمانی - یوگسلاو که اگرچه در تاج برنده جام نبود، اما او نیز آثار فنی چشمگیری داشت. اما در پی حوادث سال 57، او هم برای همواره از فوتبال ایران رفت. مربیان خارجی استقلال پس از انقلاب، لئونید بیلفسکی، یوگنی سکوموروخوف، رولاند کخ، وینفرد شفر و آندره آ استراماچونی، بودند، اما درباره هیچ یک از آن ها روایتی در اندازه روایت تاثیرگذاری رایکوف ساخته نشد.

آنچه بر آخرین مربی خارجی استقلال گذشت، نشان می دهد که فرصتی برای پیروزیت و رشد باشگاه فراهم نمی شود. آندره آ استراماچونی، سرمربی جوان ایتالیایی استقلال، نیم فصل پیروزی را در فصل جاری با استقلال پشت سر گذاشت و پیروز شد تغییرات اساسی در کیفیت بازی استقلال پدید آورد و با تیمش به صدر جدول رسید، اما باشگاه به قراردادش با استراماچونی متعهد نبود و او چاره ای جز جدایی نداشت. پروژه پیروز استراماچونی با استقلال رها شد، در حالی که شاید دو فصل مربیگری او (طبق قرارداد دو ساله) می توانست استقلال دیگری بسازد. استراماچونی همواره در ماه های حضورش در ایران با مدیران باشگاه دچار اختلاف بود و هرگز نتوانست به هر زبانی به مدیران تفهیم کند که نظم در باشگاه، امکانات تمرین و مواردی از این دست، از بدیهیات در راستا پیروزیت هستند.

رایکوف در اسفند 1348 سرمربی استقلال شد و چند ماه پس از حضورش در استقلال، در بهار سال 1349، قهرمان آسیا شد. اما استراماچونی 6 ماه بعد از حضورش در استقلال، به رغم ساختن تیمی که هواداران را به پیروزیت های بزرگ امیدوار کرده بود، به این نتیجه رسید که نمی تواند روندی پیروزیت آمیز را با مدیران باشگاه ادامه دهد. این تفاوت در سرنوشت رایکوف و استراماچونی چه بسا همه چیز را درباره دلایل ناکامی استقلال در آسیا با ما در میان بگذارد.

منبع: independentpersian