جزئیات قرارداد خرید هواپیما های برجامی
به گزارش مجله عطر یاس، مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی شاخص ها و شیوه های راستی آزمایی برطرف تحریم ها در حوزه فناوری هوایی را تشریح کرد.
به گزارش شرق، در این گزارش، با اشاره به فراهم شدن امکان امضای قرارداد خرید هواپیما از سوی ایران ایر به عنوان ایرلاین حامل پرچم کشورمان از دو شرکت عظیم هواپیماسازی دنیا شامل ایرباس و بویینگ و همچنین باکیفیت ترین هواپیما های کوتاه برد دنیا (ای تی آر) آمده: این قرارداد برای خرید 200 فروند هواپیما شامل 100 فروند انواع ایرباس، 80 فروند انواع بویینگ و 20 فروند ای تی آر 72-600 به امضا رسید که تنها دو فروند ایرباس A330-200، یک فروند ایرباس A321 و 13 فروند ای تی آر وارد شد.
جزئیات مجوز اوفک برای خرید هواپیما
این هواپیما ها در پی برطرف تحریم ها و با صدور مجوز اوفک (اداره کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا) وارد شده بود که این مجوز تا خاتمه 2020 اعتبار داشت؛ اما با ورود ترامپ به کاخ سفید، این مجوز ها در هشتم می 2018 لغو شدند.
مرکز پژوهش های مجلس، تحریم های صنعت هوانوردی را در قالب سه موضوع تأمین هواپیما و قطعات، تعمیر و نگهداری و هوانوردی عمومی عنوان نموده و می افزاید: مهم ترین علت تحریم واردات هواپیما و قطعات آن، ممنوعیت مجوز فروش هواپیما و تجهیزات به ایران به واسطه اعلام دفتر کنترل دارایی های خارجی وزارت خزانه داری آمریکا (اوفک OFAC) است. در این قانون، فروش هواگرد هایی (Aircraft) که بیش از 10 درصد آن ساخت کمپانی های آمریکایی باشد نیازمند اخذ مجوز اوفک هستند که به همین دلیل تمامی قرارداد هایی که ایران در زمینه خرید هواپیما پس از برجام امضا کرد، لغو شده است.
افشاگری از نحوه قرارداد های خرید هواپیمای پسابرجامی
گزارش مرکز پژوهش ها اذعان دارد: قرارداد های امضاشده میان ایران ایر با شرکت های هواپیماسازی، به صورت Relevant event منعقد شده بودند. این امر این طور تفسیر می شود که قرارداد فروش به ایران تا زمان اعتبار مجوز اوفک برقرار است و در صورت لغو مجوز، قرارداد فروش کان لم یکن تلقی می شود؛ هرچند مسائل مربوط به دریافت خسارت از خود آمریکا به وسیله کانال های دیگر قابل پیگیری است.
نکته دوم، این است که شرکت های فروشنده برای هر قرارداد باید مجوز فروش هواپیما و تجهیزات به ایران را از وزارت خزانه داری آمریکا دریافت نمایند؛ بنابراین قابل بیان است که با هدف خرید به تعداد دلخواه و نامحدود توسط ایران، آمریکا نباید مجوز های اوفک را با قید محدودیت زمانی برای این شرکت ها صادر کند. در صورت عدم ملاحظه چنین قیدی حتی در صورت امضای قرارداد و سفارش ساخت هواپیما، با توجه به طولانی بودن فرایند ساخت و تحویل، امکان عدم تحویل هواپیما وجود دارد.
رقم واقعی پرداخت شده بابت خرید هواپیما ها
بر اساس آنچه این مرکز پژوهشی اعلام نموده، خرید های برجامی متعلق به شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی بود که 70+330 میلیون دلار به علاوه 100 میلیون یورو پرداخت شد. با این حساب به قیمت امروز دلار (23 هزار تومان) و یورو (27 هزار تومان) مجموعا 12هزارو 900 میلیارد تومان ارزش هواپیما های خریداری شده است.
مرکز پژوهش های مجلس در این گزارش درباره شاخص های راستی آزمایی آورده: در مجموع می توان گفت مهم ترین اقدام راستی آزمایی در این زمینه عبارت است از اینکه ایران بتواند مطابق روش تجارت دنیای به تعداد دلخواه هواگرد خارجی (Aircraft) مسافربری، باری، بالگرد و... را مؤکدا به صورت مستقیم و بدون واسطه با رعایت قید عدم محدودیت مجوز اوفک خریداری و به همراه آن خدمات آموزشی و پشتیبانی دریافت کند.
مجوز اوفک نامحدود شود نه زمان دار
این گزارش پیشنهاد می دهد که حداقل در یک بازه زمانی چندساله مثلا تا خاتمه سال 2030 به صورت نامحدود مجوز اوفک را صادر کند؛ با این هدف که قرارداد از حالت Event Relevant خارج شود. این امر به منظور راستی آزمایی عملیاتی به این صورت پیشنهاد می شود که اوفک مجوز های شرکت های ایران ایر، آسمان و زاگرس را در حداکثر یک هفته کاری بدون اعمال قید محدودیت مجددا تمدید کند و علاوه بر این، کانال های پولی و اقتصادی برای انتقال خرید هواگرد ها باز شود.
برای راستی آزمایی عملیاتی در صورت تمدید مجوز اوفک به این صورت می تواند باشد که در یک هفته پس از تمدید مجوز اوفک، دسترسی به پنل سرویس های پشتیبانی ایرباس که به واسطه تحریم مسدود شده بود، میسر شود.
منبع: فرارو