برخی در دولت می خواهند فیلمسازان نسل اول و دوم سینمای ایران را حذف کنند؛ امسال نوبت حاتمی کیا بود، مشکل اصلی قاچاق فیلم نبود قوانین باز دارنده است - مجله عطر یاس

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری خبرنگاران، خروج نخستین فیلم سینمایی ایران با قابلیت اکران است که پیش از نمایش عمومی در سالن های سینما سراغ شبکه نمایش خانگی آمده و در بستر VOD مهمان خانه های مردم شده است. گفته شده این اتفاق با توجه به شیوع گسترده ویروس کرونا، تعطیلی سالن های سینما، بلاتکلیفی اوضاع اکران تا انتها سال و از همه مهم تر خانه نشین مردم رخ داده است.ضروری است این اتفاق و حرکت سینمای ایران به سمت نو شدن از منظر کارشناس ها و فعالان سینمایی مختلف مورد نقد و بررسی قرار بگیرد.

در همین زمینه علیرضا رئیسیان کارگردان و تهیه کننده سینما درخصوص پخش اینترنتی فیلم ها قبل از اکران سینمایی گفت: با توجه به اینکه در کشور ما زیرساخت های لازم و همین طور قوانین دقیق و درستی برای ارتکاب جرایم نمایش اینترنتی در این بخش خاص نداریم به نظر من کار اشتباهی در این مقطع انجام شد. همین طور که معقتدم علی رغم پروپاگاندای فراوان، آمادگی روانی در جامعه برای بیان اینکه این هم شکلی از دیدن فیلم هست هنوز وجود ندارد.

تهیه کننده و کارگردان فیلم مردی بدون سایه، با بیان اینکه برای چنین کارهایی نباید امید به بازگشت سرمایه داشت، گفت: پخش این چنینی فیلم نیاز به مقدماتی دارد که اگر رعایت نگردد همین اتفاقی میافتد که الان رخ داده است. هم خسارت مالی به بار می آید و هم به نوعی می توان گفت که فیلم دیده نمی گردد.

وی با اشاره به اینکه مبنای اعداد و ارقام فروش یک روزه فیلم ملاک درستی برای ارزیابی موفقیت نیست اضافه کرد: در خارج کشور وقتی نمایش آثار اینگونه انجام می گردد مسائل بعدی هم از قبل محاسبه دقیق دارد و تبلیغات لازم برای آن انجام می گردد. علاوه بر اینها پخش اینترنتی فیلم بدین شکل برای تمام فیلم ها نیست.

مقایسه کردن قاچاق فیلم در ایران و سایر نقاط دنیا کاملا اشتباه است

علیرضا رئیسیان در پاسخ به اینکه چطور می توان جلوی قاچاق شدن فیلم که سال های زیادی است در سینمای ایران رایج است را گرفت، گفت: ضروری است در این خصوص موردی را توضیح دهم که حتی دیده ام خبرنگاران سینمایی هم در خصوص آن به اشتباه افتاده اند. بعضی گفته اند که بحث قاچاق فیلم در همه جای دنیا اتفاق می افتد و حتی برای نتفلیکس هم قاچاق وجود دارد. من می خواهم در اینجا بگویم که اصلا چنین چیزی نیست و اینها مواردی است که بدون تحقیق و پرسش بیان شده است.

تهیه کننده و کارگردان فیلم سینمایی چهل سالگی با گلایه از اینکه چرا همه چیز مملکت ما با آمریکا مقایسه می گردد، اضافه کرد: اولا نتفلیکس یک کمپانی بزرگ تولید و پخش فیلم است که بازارش کل دنیا به جز دو یا سه کشور مثل ایران را در بر می گیرد. نزدیک به هفتاد درصد بازار فیلم در دنیا هم دست آمریکاست. در چنین بازار گسترده ای اگر شاهد پنج درصد قاچاق هم باشیم عدد زیادی نیست. این در حالی است که بازار فیلم های ما داخل کشور ایران است، آنهم نه تمام شهرها و آنهم نه تمام محله ها. پس این مقایسه از اساس باطل است.

قوانین خارج از کشور به حدی سختگیرانه است که کسی جرات کپی کردن و انتشار فیلم را به خود نمی دهد

رئیسیان در ادامه دومین دلیل خود برای اشتباه بودن قیاس قاچاق فیلم در ایران و سایر نقاط دنیا را این طور بیان نمود: در خارج از کشور و هر جای دنیا که قوانین WTO و حق انتشار لحاظ می گردد، صبح که لپ تاپ خود را باز می کنید و ویندوز بالا می آید، همان موقع باید پرداختی به کمپانی مایکروسافت داشته باشید، که بزرگترین درآمد مایکروسافت هم از همین حق عضویت هاست.

تهیه کننده فیلم سینمایی بانوی اردیبهشت اضافه کرد: نتفلیکس هم اینطور است. یعنی وقتی در خارج از کشور بخواهید از این شبکه استفاده کنید باید حق عضویت بدهید، پرداخت ماهیانه بدهید و تازه آن وقت ردیابی هم می شوید. به محض اینکه چیزی را با هر شیوه ای که مد نظر دارید دانلود کنید و ردیابی مدنظر شما را پیدا کند، آن وقت قوانین بسیار سخت و مجازات های مالی سنگین و چیزهای دیگر اعمال می گردد.

وی اضافه کرد: این قوانین به حدی سختگیرانه است که دیگر کسی به خودش جرات نمی دهد، بیاید و اثری را کپی کرده و بعد تکثیر کرده و آن را پخش کند. البته اینکه شما می بینید بعضی از این فیلم ها همزمان در ایران می آید بخاطر این است که ایران تابع آن قوانین نیست.

رئیسیان خاطر نشان کرد: در آمریکا، اروپا، ژاپن یا دیگر کشورهای توسعه یافته کسی سراغ اینکه فیلم را کپی کرده و پخش کند نمی رود، چون می داند که اگر گیر بیافتد مجازات سنگینی در انتظارش است.

اکران اینترنتی به شرطی صرفه مالی دارد که تولید کننده و پخش کننده یکی باشند

رئیسیان در سومین قسمت از صحبت های خود در خصوص اشتباه بودن قیاس قاچاق فیلم در ایران و خارج از کشور گفت: کمپانی نتفلیکس فیلم هایی که خودش تهیه کرده مثل آیریش من را همزمان با اکران عمومی در آمریکا روی شبکه می گذارد و برای فیلم هایی که دیگران ساخته اند این کار را انجام نمی دهد. چرا که آنقدر پرداختی نتفلیکس برای این کار باید بالا باشد که دیگر برایش صرفه مالی نخواهد داشت.

وی اضافه کرد: در آنجا برای دیدن فیلمی در VOD همزمان با اکران در سینما باید علاوه بر حق عضویت پول هم پرداخت کرد. اما در اینجا فیلم را جای دیگری ساخته و فقط برای پخش در بستر سایت های اینترنتی بلیط می فروشد. به نظرم اینکار زمانی جوابگوست که درآمد تبلیغات هم به کمپانی سازنده برسد، یعنی اکران اینترنتی به شرطی صرفه مالی دارد که تولید کننده و پخش کننده یکی باشند.

مشکل اصلی قاچاق فیلم نبود قوانین باز دارنده است/ حتی اگر خودت قاچاقچی فیلم را تحویل دهی اتفاق خاصی برایش نمی افتد

علیرضا رئیسیان گفت: مشکل اصلی اینکه فیلم ها بلافاصله با انواع کیفیت ها کپی شده و پخش می شوند به غیر از معضلات مربوط به زیرساخت هاست. مشکل اصلی در نبود قوانین است. حتی اگر مجرم را بگیری، دست گیر کنی و خودت ببری به قوه قضاییه تحویل بدهی باز هم مجازات آنچنانی برای قاچاقچی فیلم وجود ندارد.

کمیسیون فرهنگی مجلس بجای اظهار نظرهای حاشیه ای به قوانین حفظ حقوق مولف بپردازد

تهیه کننده مومیایی 3 گفت: این نقص قوانین را چند سال است که ما به مجلس می گوییم و هیج وقت ثمره ای نداشته است. متاسفانه با وجود گذشت چهل سال از انقلاب قوانین ما در این زمینه به سال 1348 باز می گردد و از آن زمان تا به امروز قانون حقوق مولفین و مصنفین هیچ تغییری نداشته است.

رئیسیان با اشاره به عمر پنجاه ساله قانون مولفین و مصنفین اضافه کرد: مجلس چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب هیچ گونه ورودی برای اصلاح این قانون انجام نداده است. کمیسیون فرهنگی که درباره هر چیز حاشیه ای در هنر و سینما و تلویزیون نظر می دهد یکبار نمی آید روی یک مسئله بنیادین مثل حقوق مولف، قوانین حق انتشار و دفاع از حقوق مالکانه کار کند.

ماجرای پیگیری رئیسیان از دوره های مختلف مجلس برای حل کردن خلا قانونی دفاع از حقوق مولف

وی اضافه کرد: آن زمانی که من مسئول کانون کارگردانان سینما بودم، درباره پیگیری حفظ حقوق مولف و قانون حق انتشار کار کردیم و حتی رفتیم با مجلس هم در این مورد مذاکره کردیم و گفتیم دفاع از حقوق مالکانه و حقوق مولف بالاخره باید جایی اتفاق بیافتد. البته که آن حرف ها در زمان ریاست آقای حداد عادل بر مجلس به هیچ نتیجه ای هم نرسید.

رئیسیان اضافه کرد: در سال های اخیر هم محمود صادقی از کنندگان مجلس برای بحث در این خصوص دوباره سراغ ده نفر از فعالان سینمایی آمد که البته من هم در میان آنها بودم. من به او گفتم، که محال در این زمینه به نتیجه ای برسی. چون در مجلسی که ما می بینیم این موضوعات نه برای آنها اهمیت دارد و نه متوجه آن می شوند. البته ساعت های زیادی روی پیش نویسی که صادقی آورده بود وقت گذاشتیم و انتها اصلاحات خوبی روی آن انجام دادیم. اما در نهایت بعد از مدتی صادقی تماس گرفت که، نمی گردد کاری کرد.

این فعال سینمایی کشور که سابقا برنده لوح تقدیر جشنواره مونترال کانادا هم شده است، اضافه کرد: قوه قضائیه وقتی قانونی برای مواجهه با این امر ندارد، از خودش که نمی تواند قانون ایجاد کند و کسی را هم نمی تواند برای این امر بگیرد و جریمه کند. پس اینها همه به هم متصل است.

وزارت ارشاد هیج برنامه ای برای دوران بعد از کرونا ندارد/ فیلم حاتمی کیا حیف شد

وی با گلایه از اینکه نه وزارتخانه ارشاد و نه هیچ کس دیگری برنامه ای برای دوران پسا کرونا و تمام شدن بیماری ندارد و هیچ مسولی در این زمینه چیزی نمی گوید گفت: به نظر من فیلم حاتمی کیا حیف شد، چرا که این فیلم می توانست بیاید و به خوبی اکران گردد. البته برای خروج فضاسازی های گسترده ای در جشنواره شد ولی من حاتمی کیا را به عنوان کارگردانی مسلط به ابزار می شناسم. او را کارگردانی می دانم که ساختار و تکنیک را می شناسد. اما به نظرم این شیوه از پخش، فرصت دیده شدن فیلم در سینما را از مخاطب گرفت.

خروج یک فیلم اعتراضی ست که به سمت حماسه شدن می رود

علیرضا رئیسیان گفت: هر چند که من خروج را ندیده ام اما آنچه از طریق خبرها پیگیری کردم فهمیدم که خروج یک فیلم اعتراضی است که بشدت هم به سمت حماسه می رود و البته فیلمی امروزی است.

تهیه کننده و کارگردان فیلم سینمایی دوران عاشقی اضافه کرد: به نظر من همه مدل فیلمی باید ساخته گردد و البته باید دیده هم بگردد. اینکه ما بگوییم این نوع فیلم نیاز دارد تقویت گردد یا فلان مدل فیلم زیاد شده را قبول ندارم. در کشورهای پیشرفته وقتی هشتاد الی صد فیلم در سال ساخته می گردد، هم خود تهیه کننده ها و هم نهادهای فکری و تصمیم گیرنده برنامه ریزی می کنند چه نوع تنوعی باید وجود داشته باشد.

وی گفت: در خارج از کشور برای فیلم های بزرگ و پر خرج قوانین ضد انحصار وجود دارد و مثلا فیلم های ابرقهرمانی همه اش نمی تواند برای یک کمپانی باشد. اینگونه فیلم ها هیچ وقت با همدیگر اکران نمی گردد و هیچ وقت هم منافع همدیگر را به خطر نمی اندازد.

بعضی در دولت می خواهند فیلمسازان نسل اول و دوم سینمای ایران را حذف کنند/ امسال نوبت حاتمی کیا بود

رئیسیان با اشاره به اینکه در سینمای دنیا ودی الن و اسکور سیزی هر سال فیلم می سازند و کسی هم به آنها کاری ندارد گفت: در ایران اما تعداد زیادی از فیلم ها و کارگردان های معتبر دارند حذف می شوند آنهم توسط دولت و رسانه ها، در حالی که اینها اصلا جای کسی را تنگ نمی کنند. آقای پوراحمد و آقای کیمایی شخصیت های خوش نامی هستند. آقای بیضایی و آقای کیارستمی چرا از ایران رفتند و اینجا فعالیت نکردند؟

کارگردان و تهیه کننده فیلم سینمایی ریحانه، اضافه کرد: چنین مواردی نشان می دهد که اینجا هیچ قوه عاقله ای برای سر و سامان دادن به این شرایط وجود ندارد، نه در جوامع غیر دولتی و نه در دولت. بنابراین اتفاق خیلی بدی در حال رخ دادن است. در سال های قبل تر برای نسل اول فیلم سازان کشور اتفاقات بدی رقم خورد، سپس برای افراد دیگر و حتی خود من، امسال هم برای آقای حاتمی کیا.

وی گفت: این رویه در سال های آینده هم ادامه پیدا خواهد کرد، چرا که قرار بر حذف نیروهای کاملا به درد بخور در سینماست. البته که این حذف، حذف کردنی کاملا غیر ضروری است.

رئیسیان در پاسخ به این سوال که فکر می کند چه کسانی به دنبال حذف کردن نیروهای ارزشمند سینما هستند گفت: به نظرم بیشتر از همه خود دولت نقش دارد. البته دولت نه به معنای شخص رئیس سازمان سینمایی که اطلاعات زیادی از این وادی ندارد، بلکه تصمیم گیرندگانی در پشت یا جلوی کار هستند در این زمینه موثرند. آن چیزی که من می فهمم این است که قصد این افراد بر حذف نسل اول و دوم سینمای ایران است و در ادامه میدان دادن به پول های مشکوک و آدم های تازه.

4139/